W dniu 15 października br. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego przedstawił do publicznych konsultacji projekt znowelizowanej Rekomendacji „T” dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych. Potrzeba zmian wynikła z niekorzystnych zjawisk rynkowych, jakie spowodowały obecne, restryktywne wymogi Rekomendacji „T”, w postaci istotnego zahamowania akcji kredytowej banków w obszarze detalicznym. Jednocześnie proces ten ma swoje odbicie w zaktywizowaniu działalności rynku finansowego niepodlegającego nadzorowi, tzw. shadow banking. Wśród najistotniejszych proponowanych zmian należy wskazać: – wyraźne rozdzielenie zakresów regulacji Rekomendacji „T” i Rekomendacji „S” (dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi finansującymi nieruchomości oraz zabezpieczonymi hipotecznie), – odejście od sztywnych norm regulujących dopuszczalny poziom relacji wydatków związanych z obsługą zobowiązań finansowych do dochodu klienta detalicznego (wskaźnik DtI) – obecne wytyczne liczbowe zawarte w rekomendacji 10.4. mają zostać uelastycznione przez określanie wskaźnika DtI w zatwierdzonej przez radę nadzorczą banku strategii zarządzania ryzykiem, – wprowadzenie możliwości stosowania przez banki spełniające określone kryteria uproszczonych metod oceny zdolności kredytowej – np. scoring, oświadczenie klienta o wysokości dochodów i ponoszonych wydatkach (w zależności od wysokości kredytu i długości okresu współpracy klienta z bankiem), – uporządkowanie kryteriów oceny zdolności kredytowej klienta, wprowadzenie konieczności każdorazowego korzystania przez banki z zewnętrznych baz danych w procesie oceny zdolności kredytowej klienta detalicznego oraz aktywnego uczestnictwa w ich funkcjonowaniu.

Dzięki grantowi przyznanemu przez Narodowe Centrum Nauki Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w ramach konkursu „Maestro 2” rozpoczynają się prace nad projektem „”Made in Europe” – europejskie prawne standardy jakości usług świadczonych w konkurencyjnych warunkach globalnego rynku. Modelowe rozwiązania prawa zobowiązań zorientowanego na usługi.” Punktem wyjścia planowanych badań będzie pytanie, w jakim stopniu różnice pomiędzy krajowymi porządkami prawnymi państw Unii Europejskiej, w zakresie przepisów regulujących świadczenie usług, kreują barierę dla rozwoju wspólnego europejskiego rynku. Kolejnym analizowanym zagadnieniem będzie kwestia, czy byłoby w ogóle możliwe opracowanie uniwersalnego prawa zobowiązań ujętego z perspektywy specyfiki umów o świadczenie usług, co wymagałoby zaproponowania zupełnie nowej struktury prawa zobowiązań, zrywającej z systemem tradycyjnie zorientowanym wokół umowy sprzedaży. Głównym celem projektu jest dostarczenie nowych kompleksowych instrumentów regulacyjnych dostosowanych do specyfiki umów o świadczenie usług, w postaci: – Projektu Standardowych Reguł prawa umów o świadczenie usług (prawo modelowe), będących propozycją spójnej, perspektywicznej regulacji modelowej stanowiącej uniwersalną bazę dla regulacji krajowych, opracowaną w oparciu o pogłębioną analizę europejskiego otoczenia prawnego, oraz – Projektu modelowych przepisów Instrumentu Opcjonalnego dla umów o świadczenie usług (prawo modelowe), stanowiących propozycję regulacji komplementarnej do proponowanego przez Komisję Europejską projektu instrumentu opcjonalnego, ale dedykowaną umowom o świadczenie usług. Projekt przewiduje ponadto bieżące publikacje wyników badań w czasopismach polskich i obcych, a także seminaria, warsztaty i konferencje międzynarodowe poświęcone analizowanym zagadnieniom. Dr Dominika Rogoń jest jednym z członków zespołu badawczego projektu „Made in Europe”, w skład którego wchodzą naukowcy związani z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Akademii Leona Koźmińskiego. Kierownikiem projektu jest Prof. dr hab. Fryderyk Zoll.

Serwis Lex Banki Wydawnictwa WoltersKluwer – projekt, którego początki pamiętają czasy Centrum Prawa Bankowego UJ – zawiera już ponad 500 odpowiedzi na pytania Użytkowników udzielonych przez Mec. Dominikę Rogoń. Problemy rozstrzygane w zapytaniach dotyczą najczęściej kosztów kredytu konsumenckiego i hipotecznego, rachunków uśpionych, postępowania banku z rachunkami bankowymi po zajęciu egzekucyjnym, stosowania środków bezpieczeństwa finansowego, dopuszczalności ujawnienia tajemnicy bankowej.

W styczniowym numerze Monitora Prawa Bankowego ukazał się artykuł Mec. Dominiki Rogoń pt. “Termin do złożenia oświadczenia konsumenta dotyczącego sankcji kredytu darmowego“. Kwestia ta jest równie kontrowersyjna jak merytoryczne przesłanki wystąpienia SKD. W publikacji analizowane są możliwe warianty interpretacji art. 45 ust. 5 u.k.k., wraz z przedstawieniem własnej oceny konstrukcji prawnej uprawnienia konsumenta.

W tym tygodniu Mec. Dominika Rogoń udzieliła 450-tej odpowiedzi na pytania problemowe Użytkowników serwisu Lex Banki Wydawnictwa Wolters Kluwer. Kwestie poruszane w zapytaniach obejmują szeroki zakres działalności banków, w szczególności umowy kredytowe, rachunki bankowe i usługi płatnicze, dostęp do tajemnicy bankowej, wymiana informacji, stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego.

W numerze 6/2024 Monitora Prawa Bankowego ukazała się glosa do uchwały SN z 31 maja 2023 r. (III CZP 144/22) autorstwa Mec. Dominiki Rogoń. Uchwała dotyczy zasad redukcji prowizji za udzielenie kredytu hipotecznego przy przedterminowej  spłacie kredytu.

Serwis Lex Banki wydawnictwa Wolters Kluwer zawiera już 400 odpowiedzi Mec. Dominiki Rogoń na pytania Użytkowników. Jak wynika z treści zapytań, w ostatnim czasie praktyka bankowa borykała się głównie z problemami wynikającymi z nowelizacji art. 111c Prawa bankowego (obowiązek informowania gminy o rachunku uśpionym) oraz z wchodzącego w życie 7 stycznia 2024 r. rozszerzenia stosowania ustawy o kredycie konsumenckim do umów o kredyt zawieranych z rolnikami.